Jaarboek 2016/17

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave
Ten Geleide.
Het landschap van het Hulsterambacht tijdens de 13e eeuw (Adrie de Kraker).
De Poort van Hulst deel II (J.A. Adriaanse, bewerkt door Marc Buise).
De 'Christelijke middeleeuwen' als metafoor voor het gevoel dat het anders moest. Het beeld van de middeleeuwen in de 19e en begin 20e eeuw (Jan de Kort).
De Hulster schuttersgilden en de breuk in het Rijksmuseum. Het mysterie van de 'Hulster' schuttersbreuk ontsluierd (Marc Buise en Trude Gielen).
'Utrechtse Vlamingen'. De Vier Ambachten vanuit het noorden: Utrechtse lenen en tienden in de middeleeuwen (Bram van den Hoven van Genderen).
De aanleg van verdedigingswerken rond de stad Hulst in de 15e eeuw (Antoine Prinsen).
De haven van Hulst. Bloei en neergang van een havenstad (Jan Lockefeer).
Onderaards Hulst. Archeologisch onderzoek in de periode 2004-2016 voor de middeleeuwse periode (tot 1500) (Nathalie de Visser).
Personalia van auteurs.

Beschrijving

Het Jaarboek 2014-2015 heeft als titel meegekregen 'Hulst in de middeleeuwen en de kroniek van haar haven'. Daarmee borduurt het voort op de geschiedschrijving van de stad door Johannes Adriaanse en Piet Brand.

Adriaanse geeft ons in De Poort van Hulst in de middeleeuwen Deel II zijn kijk op Hulst en omgeving in 1410. Hij doet dat aan de hand van een reisverslag van een toerist (hijzelf). Op basis van de bloemlezing uit dit manuscript wordt een analyse gemaakt van het gedachtengoed van Adriaanse, waaruit blijkt dat zijn kijk op deze geschiedenis duidelijk een product is van zijn tijd, het begin van de 20e eeuw.

Een groot deel in het jaarboek wordt ingenomen door een kroniek van de Hulster haven, van de middeleeuwen tot in de 19e eeuw het doek valt voor de haven. Voor een belangrijk gedeelte ste7unt deze bijdrage op de resultaten van het recente onderzoek in de stadsrekeningen in het gemeentearchief.

Er is aandacht voor het landschap van het Hulsterambacht en de veranderingen die het onderging in de 13e eeuw. Ook de eerste verdedigingswerken worden belicht. Geheel onbekend was hoe de tienden, waarop het bisdom Utrecht aanspraak maakte, werden beheerd. Zo wordt duidelijk hoe de relatie was op dit gebied tussen het bisdom Utrecht en de parochie Hulst.

Inmiddels is een veertigtal rapporten verschenen naar aanleiding van archeologische onderzoeken die sedert de jaren vijftig hebben plaatsgevonden. Daarbij zijn verrassende ontdekkingen gedaan. In dit jaarboek is een samenvating van de onderzoeksresultaten opgenomen.

De schuttersbreuk afkomstig uit Hulst behoort tot de permanente tentoonstelling in het Rijksmuseum in Amsterdam. Het pronkstuk wordt uitgebreid beschreven en ook wordt een tipje van de sluier opgelicht van het mysterie omtrent de afkomst van dit middeleeuwse schuttersstuk.

Het Jaarboek is rijk geïllustreerd met afbeeldingen van kaarten, tekeningen, schilderijen en fotomateriaal, waardoor het ook een 'kijkboek' is geworden. Veel van het kaart- en fotomateriaal is niet eerder gepubliceerd.